Μέρος της εισήγησής μου στην χθεσινή παρουσίαση του βιβλίου «Ο χορός της φωτιάς» της Εύης Δουργούτη

«Ο χορός της φωτιάς» - Εύη Δουργούτη - 3/11/2018

«Πολλές φορές παρακαλούσε να ξεχάσει, να βυθιστεί με ανακούφιση στη λήθη και ν’ ανασάνει επιτέλους ελεύθερα. Όπως τότε, πριν τους βρει το κακό. Μετά όμως συνερχόταν. Δεν έπρεπε και δεν μπορούσε να λησμονήσει. Έφταιγε κι αυτό δεν μπόρεσε να το συγχωρήσει ποτέ στον εαυτό της».

Με αυτές τις λίγες γραμμές από τις πρώτες κιόλας σελίδες του βιβλίου η Εύη Δουργούτη μας φέρνει αντιμέτωπους με τον κεντρικό του πυρήνα. Κάποιο μυστικό που βαραίνει αφόρητα την -κατά τα φαινόμενα-κεντρική του ηρωίδα, την γιαγιά Μαρίκα. Ένα μυστικό που δεν μπορεί αλλά και δεν θέλει να ξεχάσει μιας και θεωρεί αυτή της την ψυχική οδύνη κάτι σαν εξιλέωση για το «κακό» που τους «είχε βρει» κάπου στο μακρινό παρελθόν και για το οποίο «έφταιγε» εκείνη.

Βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά σε ένα κλειδωμένο συρτάρι αναμνήσεων και μυστικών. Ή μάλλον σε ένα κλειδωμένο συρτάρι που μέσα του υπάρχει ένα μικρότερο, κλειδωμένο κι αυτό, και μετά ένα άλλα κι ένα άλλο. Κάθε συρτάρι με τις δικές του καταγραφές, με τις δικές του αναμνήσεις. Κάποιες από αυτές είναι γνωστές στο χωριό, οι κάτοικοί του (οι γεροντότεροι τουλάχιστον) υπήρξαν μάρτυρες συγκλονιστικών γεγονότων κατά το παρελθόν, γεγονότων που σημάδεψαν το χωριό και, κυρίως, την οικογένεια της Μαρίκας και του Σταμάτη και κάποιων μελών της ειδικότερα. Γεγονότα που στάθηκαν η αφετηρία  να ξεκινήσει μια χιονοστιβάδα εξελίξεων στην οικογένεια, να παρθούν λάθος αποφάσεις, να ακολουθηθούν λάθος διαδρομές ζωής, να υποφέρουν ψυχές και να υπάρξουν παράπλευρες απώλειες σε άτομα που δεν έφταιξαν κι ωστόσο πλήρωσαν με ένα συχνά επώδυνο κι άδικο τίμημα. Και ανοίγεται το ένα συρτάρι μετά το άλλο μέχρι που φτάνουμε στο πιο μικρό, το πιο κρυφό, εκείνο που φυλάει το οδυνηρό μυστικό που ταλανίζει την ψυχή και τις άγρυπνες νύχτες της Μαρίκας εδώ και χρόνια.

Δεν είναι ωστόσο μόνο αυτή η αναδρομή που απολαμβάνει ο αναγνώστης καθώς προχωρά στην ανάγνωση. Κι αν αυτή καθαυτή η υπόθεση είναι το ένα μεγάλο ατού του βιβλίου και η αναβίωση μιας ολόκληρης εποχής το δεύτερο, το ύφος, η γλώσσα και ο τρόπος γραφής της Εύης Δουργούτη είναι το τρίτο και πιο σημαντικό. Ύφος μειλίχιο, τρυφερό, συμπονετικό - αλλά και δυνατό, σκληρό εκεί που χρειάζεται και δοσμένο τόσο αβίαστα που δεν ξενίζει, δεν αγκυλώνει. Γλώσσα ρέουσα με εμφανή την γνώση, τον σεβασμό και την αγάπη της συγγραφέως για τις λέξεις, τις εκφράσεις, την δομή της ελληνικής μας γλώσσας την οποία έχουμε την ευλογία και την ευτυχία να αποκαλούμε μητρική.  Όσο για τον τρόπο γραφής, ήδη σας ανέφερα την δεξιοτεχνία της να κρατά μέχρι σχεδόν τα μέσα της αφήγησης καλά κρυμμένο ένα μυστικό, στο οποίο ευθέως και εντίμως αναφέρεται από την πρώτη κιόλας σελίδα.